Metody oceny efektywności systemów zarządzania jakością
Piotr Gudz
Zaporoski Narodowy Uniwersytet Techniczny, Zaporoże, Ukraina
Instytut Ekonomii i Nauk Humanistycznych, Katedra Zarządzania
ul. Żukowskiego 64, Zaporoże, 69063, Ukraina
e-mail: pitgudz@gmail.com
ORCID: 0000-0001-7604-549X
Maryna Gudz
Zaporoski Narodowy Uniwersytet Techniczny, Zaporoże, Ukraina,
Instytut Prawa i Zarządzania, Katedra Gospodarki i Cła
ul. Żukowskiego 64, Zaporoże, 69063, Ukraina
e-mail: gydzmarina@yahoo.com
ORCID: 0000-0002-1454-4987
otrzymano: 22.10.2020
poprawiono: 07.11.2020
zaakceptowano: 25.11.2020
Słowa kluczowe:
efektywność, system zarządzania jakością, przedsiębiorstwo mleczarskie, branża spożywcza, audyt, przegląd zarządzania.
Streszczenie
W funkcjonowaniu przedsiębiorstw konsumenckich istotne jest monitorowanie efektywności zarządzania w nich jakością w celu osiągnięcia bezpieczeństwa konsumentów i rentowności biznesu, a także utrzymania reputacji firmy na rynku. Celem artykułu jest ocena skuteczności i efektywności systemu zarządzania jakością w przedsiębiorstwach w branży spożywczej zorientowanych na ciągłe doskonalenie na przykładzie organizacji sektora mleczarskiego. W pracy wykorzystano ogólne metody badawcze – analizę literatury naukowej na temat istoty efektywności jakości, alternatywne podejścia do oceny efektywności, a także metody empiryczne – audyty oraz przeglądy systemów zarządzania jakością uzyskane z badanego przedsiębiorstwa z branży mleczarskiej. Przeprowadzono badanie satysfakcji klientów – najważniejszych kwestii związanych z wzajemną kooperacją, tj. badano kompetencje pracowników i poziom obsługi klienta, jakość wyrobów, a także terminowość realizacji dostaw. Kontrola i ocena efektów działań odbywa się zwykle z wykorzystaniem mierników, które opisują oceniane zjawiska i są przez to źródłem informacji na temat dokonań poszczególnych działów przedsiębiorstwa. W wyniku badania otrzymano informację, że obsługa zamówień stałych klientów znacznie się poprawiła w 2018 roku w stosunku do lat ubiegłych, na co mogło mieć wpływ przekształcenie systemu informatycznego w rozbudowany moduł logistyczny. Badanie jak najbardziej to odzwierciedla. Firma pomimo dość dobrej jakości wyrobów nie nadąża na bieżąco z dostosowywaniem się do zmian na rynku nie tylko przetworów mlecznych, ale i zachowań konsumenckich czy pracowniczych. Choć przedsiębiorstwo jest świadome problemów wskazanych w ankietach, które są dowodem na zmiany zachodzące na rynku, to nie potrafi szybko im przeciwdziałać, a przeciwdziałanie jest właśnie głównym celem systemu zarządzania jakością w firmie
Literatura
-
Bajer-Marczak, R. (2015). Doskonalenie zarządzania jakością procesów i produktów w organizacjach. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
-
Dzwolak, W. (2018a). Developing a hazard analysis worksheet in a small food business with the application of a T-shaped matrix diagram. Food Control, 87, 180-191.
-
Dzwolak, W. (2018b), Wymagania ISO 22000:2018. Cz. 1. Kontekst organizacji, przywództwo i planowanie. Przegląd Mleczarski, 10.
-
Dzwolak, W. (2019). Wymagania ISO 22000:2018. Cz. 6. Ocena skuteczności i doskonalenie. Przegląd Mleczarski, 4.
-
Ejdys, J., Kobylińska, U., Lulewicz-Sas, A. (2012). Zintegrowane systemy zarządzania jakością, środowiskiem i bezpieczeństwem. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej.
-
Europejskie Centrum Jakości i Promocji. (2015). PN-EN ISO 9001:2015. Systemy zarządzania jakością – Wymagania. Pobrane 2 października 2020 z https://www.centrumjakosci.pl/systemy-zarzadzania/certyfikaty-iso/pn-en-iso-9001.html
-
Europejskie Centrum Jakości i Promocji. (2018). PN-EN ISO 22000:2018-08. Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności. Pobrane 3 października 2020 z https://www.centrumjakosci. pl/systemy-zarzadzania/certyfikaty-iso/pn-en-iso-22000.html
-
Habelman, J. (2015). Audyt zintegrowanego systemu zarządzania w świetle wymagań norm ISO w przedsiębiorstwie X. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 76, t. 2, 61-73.
-
Hamrol, A. (2017). Zarządzanie i inżynieria jakości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
-
Łyda, K. (2017). Audit jako narzędzie doskonalenia systemu zarządzania jakością. W: M. Salerno-Kochan (red.), Wybrane aspekty zarządzania jakością (s. 151-156). Kraków: Polskie Towarzystwo Towaroznawcze.
-
PKN. (2016). PN-EN ISO 9000:2015 System zarządzania jakością – Podstawy i terminologia. Warszawa: Polski Komitet Normalizacyjny.
-
Rydzewska-Włodarczyk, M., Sobieraj M. (2015). Pomiar efektywności procesów za pomocą kluczowych wskaźników efektywności. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 76, t. 2, 333–347.
-
Senczyszyn, E. (2016). Możliwości wykorzystania narzędzi Lean Manufacturing w celu eliminacji strat w podejściu procesowym. W: M. Salerno-Kochan (red.), Wybrane aspekty zarządzania jakością (s. 264-270). Kraków: Polskie Towarzystwo Towaroznawcze.
-
Walaszczyk, A., Błaszczyk, M. (2013). Wskaźniki monitorowania procesów – studium przypadku. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Łódzka, 56(1184), 89-10.